Je kunt papier natuurlijk niet “bijsnijden”, je kunt er alleen maar van af snijden. En zoals een mede-cursist bij de boekbind-cursus (die uit het grafische vak kwam) zei: “Meten is weten, maar gissen is missen!” Daar heb ik gisteren wel even aan moeten denken.
Ik had een boek(je) gekocht als een PDF die ik kon downloaden. Natuurlijk kan je dat dan van het scherm af lezen, maar ik wilde er natuurlijk een boekje van maken. De pagina’s waren groter dan A5, dus ik zou ze niet goed op één vel A5 krijgen. Bleef over: uitprinten op A4, het papier op maat snijden en dan het boekje lumbecken. Inspectie van de eigenschappen van de PDF wees uit dat de pagina’s 6 x 9 inch waren (het is een Amerikaans uitgegeven PDF). Ik printte twee pagina’s dubbelzijdig uit, waarbij ik de pagina automatisch liet centreren op het vel. Zo was ik er zeker van dat de pagina’s precies op elkaar ‘pasten’.
Toen heb ik uitgerekend hoe veel ruimte er aan alle kanten om de pagina heen zou zitten, en met potlood en lineaal heb ik het uitgetekend op het vel. Dat zag er best plausibel uit! Omdat het een gedownloadde is, was mijn e-mailadres boven en onder op de pagina gezet, zodat de PDF zelf niet verder gedistribueerd zou worden. Een begrijpelijke maatregel, maar ik heb er natuurlijk niet zo veel behoefte aan om dat op elke pagina terug te zien. De bladspiegel was echter zo gekozen dat ik die paar millimeter aan de boven en onderkant makkelijk kon missen. Ik heb de marges dus iets aangepast om die regels te verliezen.
Ik heb geen chique papiersnijder (dat zou een te grote investering zijn die ik er toch nooit uit zou krijgen), maar een nette hefboom-snijder waar tien vellen tegelijk onder kunnen. Dat betekende natuurlijk ook dat ik het boekje niet in één keer kon snijden. Ik moest een keer of tien snijden.
Op het ‘bed’ van de papiersnijder is wel een maatverdeling gemaakt, maar een paar proefsneden leerden dat het lastig was om alles loodrecht te krijgen en precies goed: de schaalverdeling is 2mm, en als je op de millimeter moet snijden, dan is dat niet goed genoeg. Ik heb toen vier stroken papier-tape op het bed geplakt, en een lijn getrokken waar het papier tegen aan moest komen, met een vaste volgorde. Steeds zou het papier een kwartslag draaien en de volgende snede gezet worden. Een beetje rekenwerk, maar uiteindelijk stond het er allemaal op.
En toen had ik al snel een werkvolgorde: twintig pagina’s (dubbelzijdig) afdrukken, opstoten en dan vier keer aanleggen en snijden — terwijl de volgende set van pagina’s werd afgedrukt.
Dat werkte allemaal heel erg goed. Natuurlijk zijn niet alle snedes exact gelijk (het blijft handwerk), maar het is wel allemaal een stuk preciezer (en haakser!) dan het anders geweest zou zijn. Deze manier van snijden ga ik vast nog wel eens gebruiken!